Medicatie
Om te weten welke soort medicatie passend is bij de klachten, hierbij een overzicht van beschikbare medicatie.
Slaap- en kalmeringsmiddelen
Deze medicijnen hebben een rustgevend, angst verminderend, slaapverwekkend en spierontspannend effect. Dit kan tijdelijk een oplossing bieden en helpen om een beter nachtritme te krijgen en zo het herstel te bevorderen. Ze kunnen bij alle psychiatrische aandoeningen worden voorgeschreven. Omdat deze medicijnen verslavend zijn, is het raadzaam ze niet langer dan ongeveer drie weken te gebruiken.
Antidepressiva
Antidepressiva worden voorgeschreven ter behandeling van een depressieve stoornis en voor angststoornissen zoals de paniekstoornis, obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) en posttraumatische stressstoornis (PTTS). Ze bestrijden de depressieve klachten, maar kunnen de oorzaak van de aandoening niet genezen. Ze werken daardoor niet als een antibioticakuur, die een ontsteking in een paar dagen kan wegnemen. Deze medicatie is niet verslavend, maar hebben wel bijwerkingen. De eerste twee tot vier weken zijn de bijwerkingen meestal het heftigst, maar daarna vlakken ze af of verdwijnen ze helemaal. De moeilijkheid is dan het gebruik vol te houden, vooral ook omdat de stemmingsverbetering nog even op zich laat wachten.
De mogelijke bijwerkingen die dit medicijn kan hebben zijn sufheid en slaperigheid, droge mond, wazig zien, ‘verstopping’, moeite met plassen en overmatig transpireren. Daarnaast kunnen misselijkheid, hartkloppingen en vermindering van seksuele gevoelens voorkomen. Dit laatste is echter ook een symptoom dat bij een depressie hoort zodat vaak niet duidelijk is of het echt een bijwerking is van het medicijn. Voor een goed resultaat is het belangrijk de medicijnen lang genoeg - zeker zes tot negen maanden - te gebruiken. Verder is het noodzakelijk het gebruik langzaam af te bouwen.
Antipsychotica
Deze medicijnen worden als stemmingsstabilisator voorgeschreven bij een postpartum psychose of bij een bipolaire stoornis. Een psychiater kan deze medicatie adviseren om te helpen om uit een psychose te komen. Antipsychotica hebben geen genezende werking, want ze nemen de oorzaak van de psychose niet weg en lossen achterliggende problemen niet op. De medicatie zorgt ervoor dat angstige en onrustige gevoelens worden gedempt. Dit kan helpen om weer controle op het leven te krijgen, zeker als psychotische symptomen voor veel stress en angst zorgen. Mogelijke bijwerkingen van klassieke antipsychotica zijn onder andere stijfheid, trillerigheid, rusteloosheid, bewegingen van de kaak, lippen en tong. De mogelijke bijwerkingen die vooral bij atypische antipsychotica kunnen voorkomen zijn vermoeidheid, traagheid, gewichtstoename, een hoger risico voor het krijgen van suikerziekte, constipatie, droge mond, en wazig zien. Voor het afbouwen van antipsychotica is het beter om dit geleidelijk te doen.
Stemmingsstabilisatoren
Deze medicijnen worden gebruikt voor de behandeling van zowel manische als depressieve episoden van een bipolaire stoornis en postpartum psychose. De meest bekende hiervan is lithium.
Voor de behandeling van een postpartum psychose wordt in het Erasmus MC eerst gestart met slaapmedicatie. Als er onvoldoende respons is, komt vervolgens antipsychotica erbij en na twee weken lithium. Het Erasmus MC raadt het gebruik van antidepressiva af bij moeders met een postpartum depressie met psychotische kenmerken. Ze adviseren deze moeders ook te behandelen met antipsychotica en/of lithium.
Zwangerschap, borstvoeding en medicatie
Medicijnen kunnen effect hebben op de ongeboren of pasgeboren baby. Daarom is het goed dat er voor moeders een lijst beschikbaar is met eventuele gevolgen voor borstvoeding en/of zwangerschap.
Bronnen
- Apotheek (algemene informatie over medicatie)
- Fonds Psychische Gezondheid (informatie over antidepressiva)
- Erasmus MC, afdeling Zwangerschap & Psychiatrie (medisch behandelplan van een postpartum psychose)